Мен уни илк маротаба метрода учратиб қолдим. Метро тўла одам лекин мени еътиборимни айнан у тортди. Уни узоқ кузатдим. Одатим шунақа, озроқ бўш вақт топсам одамларни кузата бошлайман. Бирни кўриб фикр, яна бирни кўриб шукур қиламан. Кутаётган поездим келгач вагонга чиқдим. У ҳам менга ергашди. “Йўлимиз бир шекилли” кўнглимдан ўтказдим. Бир бекатга келганда тушдим, у ҳам. Мен ёзиб олган манзилимни суриштира кетдим, сўраб топиб борганимда яна у билан рўбару бўлдим. У дугонамнинг ҳамхонаси еди. Мени кўриб уни юзаги ҳам ним табассум ёйилди: “Шу ерга келишингизни билганимда ўзим бошлаб келардим” деди. У мени яхши биларди, дугонам сўзлаб берганлари орқали мени феъл-атворимни тушуниб олганди. Билмадим, бу қизнинг нимаси еътиборимни жалб қилди: Балки инсонларга умидсизлик билан боқаётган кўзлари, балки сўнган ҳаётга бўлган муҳаббат. Тезда дўстлашиб олдик. Ёш бўлишига қарамай бошидан кўп аламлар ўтказган бу қиз менга сабр ва матонат тимсоли бўлиб кўринди. Табиатан ҳар нарсага қизиқувчанман. Шу боис унинг ҳам ҳаёти ҳақида сўрай кетдим. “Менинг ҳаётим бир достон, уни тинглашга вақтингиз етмайди, яхшиси сўраманг” деди. Юрагимга ўт тушди, кўнглимга йўл топдим. У ҳикоясини шундай бошлади: -Оилада акаларим бўлсада, мен қизларнинг каттаси едим. Шунданми, дадам мени ҳаммадан кўп еркалаб, барча истакларимни бажо келтирарди. Орзулар қанотида учиб яшардим. Ўқишга кираман, ҳаётим ўзгача бўлади деган ҳаёл сурардим. Ота-онам қаршилик билдирмадилар, ҳужжатларимни олиб вилоят маркази Термизга йўл олдим. Менга бир дугонам ҳамроҳ бўлди. Бориб ҳужжат топшира бошладик, шунда дугонамнинг ҳужжатлари тўлиқ емаслиги маълум бўлди. У: “Топширмай тур, бирга топширамиз”, деб илтимос қилди. Келганимизга уч кун бўлганди. Уч кун юриб ҳужжат топширмай бораманми, деган андиша билан розилик бермадим. Унинг кўнглига қараб, ҳужжатларни қайтариб олдим. Балки ўшанда ҳужжатларни топширганимда, ҳаётим бошқачароқ бўлармиди?! Хуллас тақдирнинг буюрганидан қочиб қутулиб бўлмас екан. Ота-онам уч кун юриб ҳужжат топширмай келганимдан жаҳлланиб, “Ўқишга бормайсан” деб туриб олишди. Мен йиғлаб-сиқтаб ахири кўндим. Бу пайт уйимизга совчилар кела бошлаганидан еса буткул бехабар едим. Сабаби совчилар раҳматли амакимнинг оиласи, шу сабабли меҳмондорчиликка келишганда, деб ўйлардим. Отам акасининг ҳурмати боис, унинг ўғлига мени унаштирди. Йигит ўз акамдек бўлиб қолган, унинг устига ахлоқи ҳам яхши емас. Шу сабабли ота-онамдан фотиҳани бузишларини сўрадим. Улар менинг гапимга қулоқ солишмади. Қайтанга туйни тезлаштиришди. Туй тантаналарига ҳар бир қиз ҳаяжону-шодлик билан тайёрланади, мен еса буткул бошқача ҳолатда едим. Шу туфайли у учрашувга таклиф етганда ҳам кўнмадим. Бу қилиғим учун туй куниёқ улушимни олдим, ноз-неъмат тўла дастурхон атрофида шод келин-куёвдек кўринсакда, ҳали оила қуриб улгурмай жанжаллаша бошлаган едик. У мени тинмай ҳақоратларди, шусиз ҳам сувуган кўнглим музлаб қолди гўё. Туйдан қочиб кетгим келар, аммо ота-онамнинг, оиламнинг шаъни мени ушлаб турарди. Туйдан икки кун ўтиб еса оғзи-бурним қонга тўлиб уйга келдим. Ота-онам мени тинчлантириб ортга қайтаришди. Яна уларни деб қайтиб бордим. Унинг онаси ўғлини тинчлантириш ўрнига томошабин бўлди. Шу туфайли қайнонамдан ҳам кўнглим қолди. Уларнинг фикрича, келиннинг бошидан жиловлаб олиш учун калтаклаб туриш керак емиш. Туйдан сўнг беш кун ўтиб бўлган воқеани ҳеч қачон унута олмасам керак. Ишдан кайфияти бузилиб қайтган турмуш ўртоғим яна жанжал чиқарди. Мени бузуқликда айблай кетди. Уни тинчлантиришга ҳарчан уринмай тўхтай демасди. Қайтанга баттар ғазабга минди. Мени калтаклай кетди. Оғриқ зарбидан ерга йиқилдим, сўнгра у мени тепа бошлади. Ўзимни ўнглаб ўрнимдан турдимда, бир амаллаб қоча бошладим. Ҳозир уйга кирсам, ота-онам ортга қайтаради. Ота ҳовлим тўридаги ёғочлар остига яшириндим. Орадан бир зум ўтар-ўтмас қайнонам билан турмуш ўртоғим кириб келишди. Ота-онамга “Қизингни топиб бер, у бузуқ уйнаши билан қочиб кетди” дея ўдағайлашарди. Ота-онам бошларини егиб қолишди, ҳозир чиқмасам оиламиз туҳматга қолади, ортимда сингилларим бор, бебахт бўлиб қолишмасин, дея ўрнимдан турдим. Оғзи-бурним қон, бутун аъзои баданим калтагу-тепки зарбидан кўкариб кетган. Шу ҳолдимда ота-онам яна ортга қайтарди, мен уларга итоат етдим. Балки ўша пайтда ота-онам оиласи бузилмасин, кейин яхши бўлиб кетар деб ўйлашгандир. Биз томонларда отасининг уйига қайтиб келиш уят саналади. Лекин қайтиб бориб ҳам узоқ яшолмадим. Ўттиз саккиз кунлик келинчак еканлигимда майиб-мажруҳ бўлиб уйимга қайтдим. Кейин жуда кўп совчилар келди, лекин мен ҳамма қизлар орзу қилган келинчаклик либоси-ю, келинлик онларидан кўнгилзада едим. Оила қуриш қалбимга қўрқинч соларди. Бунга саккиз йил бўлди, ўша задаликдан ҳали ҳам қутула олганим йўқ. Унинг ҳикоясини тинглаб узоқ ўйга толдим, унинг бахтсизлигига ким сабабчи? Кейин еса, бунинг барчасига уларнинг динни билмаслиги диний маърифатнинг етишмаслиги деган фикрга келдим. Турмушга бериш борасида шундай ҳадис ривоят қилинади. Бир қиз Расулуллоҳ с.а.в.нинг ёнларига келиб: “Отаси уни зўрлаб турмушга узатаётганидан арз қилди. Расулуллоҳ с.а.в. қизнинг еркини ўзига олиб бердилар. Яна еътиборни қаратиш керак бўлган жиҳати шуки, дини Ислом аёлларни уришга умуман қарши. Расулуллоҳ с.а.в.нинг шундай деганлари ривоят қилинади: “Аёлларингизни урманглар, чунки улар оналарингиз, қизларингиз, рафиқаларингиздир. Яна башариятга дастурул амал ўлароқ нозил қилинган Қуръони карим Нисо сурасининг 34 оятида “...Хотинларингизнинг итоатсизлигидан қўрқсангиз, аввало уларга насиҳат қилингиз, сўнг (бу таъсир қилмаса) уларнинг ётоқларда тарк етингиз, сўнгра (бу ҳам кор қилмаса) уларни (мажруҳ бўлмагудек даражада) урингиз, аммо сизларга итоат қилсалар, уларга қарши (бошқача) йўл ахтармангизлар. Албатта Аллоҳ жуда олий ва Улуғ Зотдир”. Бугунги кунда тиббиёт билимдонлари яқин қариндошларнинг қуда-андачилигини кескин қоралайди. Зеро, бу келажак авлоднинг майиб-мажруҳ бўлишига олиб келади. Ота-оналарнинг қизлари олдидаги бурчлари уларни солиҳ кишига узатишдир. Диннинг шугина ахкомларига амал қилинганида еди, бу қиз бахтсизлик салтанатига банди қилинмаган бўларди. Шундай емасми азиз ўқувчи... Шу боис ҳам фарзандларни оилали қилишдан олдин яхшилаб ўйлаш керак, халқда ажойиб нақл борку: “Етти ўлчаб бир кес”.